PEŞTAMAL
Anadolu’ya özgü geleneksel bir tekstil ürünü olan peştamal, çok yönlü kullanım özelliği ile bilinir. Son dönemdeki tasarım ve üretim çeşitliliği ile dikkat çeken peştamallar tüm dünyada ilgi görmeye başladı. Pazarın büyümesi ve peştamala olan taleple birlikte pazarın büyümeye başlaması birçok yeni peştamal markasını ortaya çıkardı. Özgün renk ve desenlerden oluşan yeni nesil peştamallar, plajdan banyoya havlunun kullanıldığı her yerde kullanılmaya başladı.
PEŞTAMAL MI? PEŞTEMAL MI?
Önce Farsça kökenli sözcüğün yazılışı ile ilgili yaygın yapılan yanlışı hatırlatalım. Türk Dil Kurumu, kelimenin doğrusunun “peştemal” değil, “peştamal” olduğunu söylüyor. Bu yanlış yazım, kelimenin ikinci seslisi olan ‘a’ harfinin ince okunmasından kaynaklanıyor.
PEŞTAMAL NEDİR? NERELERDE KULLANILIR
Peştamal, eskiden beri genel olarak hamamda vücudun belden aşağı kalan bölümünü örtünmek için kullanılan pamuktan dikdörtgen şeklinde dokunmuş, kareli desenlere sahip dikişsiz kumaş parçasını ifade eder. Bunun yanı sıra Anadolu’nun bazı bölgelerinde iş yaparken bele bağlamak veya günlük kullanımda omuza atmak için kullanılan ince yün dokuma kumaşlara da peştamal denir. Geleneksel yöntemlerle her yöreye has ayrı şekilde dokunan peştamallar Anadolu kültürünün bir parçasıdır, öyle ki türkülere şarkılara dahi geçmiştir. Bunun yanı sıra aynı ihtiyaçtan, yani örtünme isteğinden kaynaklı tüm dünyada peştamal benzeri kullanılan kumaşlar vardır. Hatta uzmanlar peştamalı, dünyanın en eski tekstil giyim eşyası olarak tanımlar.
PEŞTAMAL NASIL KULLANILIR?
Peştamal, giysi olarak dikişe ve düğmeye ihtiyaç duymadan, genelde kalçaların etrafına sarılıp bağlanarak kullanılır.
GÜNÜMÜZDE PEŞTAMAL ÇEŞİTLERİ ve MODERN PEŞTAMALLAR
Geleneksel peştamallar tekstil teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte çok daha hızlı ve kusursuz bir biçimde üretilmeye başlandı. Zengin bir tasarım çeşitliliğine ulaşan Türk peştamalları bugün hem yurtiçi pazarda hem yurt dışı pazarda rağbet görmektedir. Tüketiciler, doğal veya suni iplik kullanılarak üretilen peştamalları plaj, havuz, sauna, banyo, seyahat, spor, yoga gibi birçok alanda kullanıyor.
PEŞTAMAL HANGİ İPLİKLERDEN DOKUNUR? HANGİ PEŞTAMLARI TERCİH ETMELİYİM?
En kullanışlı ve en çok tercih edilen peştamaller %100 pamuktan dokunan, insan cildinin dostu olanlardır. Görece daha pahalı olmakla birlikte konu insan sağlığı olunca tercihinizi pamuk, viskon, bambu ve keten gibi doğal ipliklerden dokunmuş peştamallerden kullanmanızı tavsiye ederiz. Son zamanlarda tüm dünyada, üretimin tüm aşamalarında insana ve çevreye duyarlı olduğunu gösteren OEKO-TEX sertifikalı organik pamuktan dokunan peştamalların yükselişine tanıklık ediyoruz. Doğal elyaftan dokunan peştamalların en büyük özeliği kullandıkça daha yumuşak hale gelmesidir.
PEŞTEMAL NERELERDE VE NASIL KULLANILIR?
Bugün peştamallar öyle bir çeşitliliğe ulaşmıştır ki evin içinde veya dışında her yerde kullanılan çok yönlü bir tekstil ürünü olmuştur. Yüksek su emiciliği, doğal hafif oluşu, çabuk kuruma özelliği, kum tutmaması peştamalları havuz veya plajda tercih edilen bir ürün haline getirirken, kadınlar pareo olarak dahi kullanabiliyor. Yine aynı şekilde banyoda havlu olarak neredeyse her eve giren peştamalların son dönemde üretilen XL ebatları, koltuk şalı veya yatak örtüsü olarak dahi kullanılmaktadır. Küçük ebatları ise az yer kapladığı için sporda, yogada, seyahat için tercih edilmektedir. Günümüzde peştamal kumaşından, bluz, tunik, gömlek gibi farklı ürünler de üretilmektedir.
İDEAL PEŞTAMAL EBATLARI ve AĞIRLIKLARI
Banyoda veya plajda kullanılan en yağın peştamal boyutları 90cm x 180cm veya 80cm x 170cm olandır. Bunların ağırlığı pamuktan dokunanları yaklaşık 390 gramdır. Viskon ve bambu olanlar ise dokuma türüne göre daha hafif gramajlı olabilir. Daha büyük örtü veya çiftlerin birlikte kullanabileceği XL peştamalların ebatları genel olarak 140cm x 180cm civarındadır ve pamuktan olanların ağırlığı yaklaşık 640 gramdır.